เครื่องปั้นดินเผาจังหวัดเชียงราย

เครื่องปั้นดินเผาจังหวัดเชียงราย

 

 

เครื่องปั้นดินเผาจังหวัดเชียงราย เป็นหนึ่งในงานหัตถกรรมไทย ที่สร้างความประทับใจให้บรรดาผู้นำจากทั่วโลก ในบรรดาเครื่องถ้วยภาคเหนือ หรือ ที่เรียกว่า “เครื่องถ้วยล้านนา” นั้น เครื่องถ้วยของชุมชนเวียงกาหลง นับเป็นเครื่องถ้วยที่มีชื่อเสียงและเป็นที่รู้จักกันมากที่สุด เพราะมีทั้ง ลักษณะที่สวยงาม น้ำหนักเบา เนื้อบาง ทั้งการเคลือบที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว นิยมเคลือบถึงบริเวณเชิงของภาชนะน้ำเคลือบใสมีทั้งสีฟ้าอ่อน สีเขียวอ่อนและสีเหลืองอ่อนผิวของเครื่องถ้วยมีรอยแตกรานสวยงาม ซึ่งเป็นเอกลักษณ์ดั้งเดิมของเครื่องปั้นเวียงกาหลงมาแต่โบราณ

ด้วยเหตุนี้เองจึงทำให้เครื่องปั้นเซรามิก จากหมู่บ้านเวียงกาหลงได้รับการรับรองให้เป็นสุดยอดสินค้า หนึ่งตำบลหนึ่งผลิตภัณฑ์ (OTOP) ระดับ 5 ดาว และเป็นสุดยอดศิลปหัตถกรรมของจังหวัดเชียงราย สินค้าหลักที่จำหน่ายนั้นจะเน้นใช้งานได้จริง เช่น ชุดถ้วยน้ำชากาแฟ แจกัน ถ้วย ชาม เป็นต้น ส่วนลวดลายที่ปรากฏอยู่ในผลิตภัณฑ์ของเวียงกาหลงมี 4 แบบ ประกอบด้วย ลายศรีโคม คำลาย สัตว์ป่าหิมพานต์ ลายดอกกา และลายปลา สามารถนำไปใช้สอยหรือประดับตกแต่งอาคารสถานที่ เช่น สถานที่ราชการ โรงแรม อาคาร บ้านเรือน บ้านพัก รับรอง หรือ ภัตตาคาร ก็เพิ่มความสง่างามได้ไม่น้อย ราคาจำหน่ายมีตั้งแต่ 50 บาทไป จนถึง 1,500,000 บาท ขึ้นอยู่กับขนาด และลวดลายของผลิตภัณฑ์
เอกลักษณ์จุดเด่นของผลิตภัณฑ์ เป็นผลิตภัณฑ์เครื่องเคลือบดินเผาเวียงกาหลงเป็นผลิตภัณฑ์ที่มีเอกลักษณ์ มีเรื่องราว และประวัติศาสตร์เกี่ยวกับพื้นที่ อีกทั้งตัวผลิตภัณฑ์ยังไม่มีการใช้สารเคมีในทุกขั้นตอนการผลิต ในพื้นที่มีแหล่งวัตถุดิบหลักราคาถูก และหาง่ายผู้ประกอบการมีความรู้ในเรื่องราวเครื่องเคลือบเวียงกาหลง และมีทักษะในการผลิตและลวดลายเวียงกาหลง ผลิตภัณฑ์มีลักษณะบาง เบา เพราะปั้นขึ้นรูปด้วยลาวาภูเขาไฟ มาตรฐานและรางวัลที่ได้รับได้รับรับรองมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน (มผช.) ได้รับการคัดเลือกเป็นผู้มีผลงานผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมดีเด่นระดับจังหวัด ประเภทเครื่องปั้นดินเผา จากกระทรวงวัฒนธรรมและกระทรวงอุตสาหกรรมได้รับโล่เกียรติยศตามโครงการหน่วยบ่มเพาะวิสาหกิจด้านวัฒนธรรม จากกระทรวงวัฒนธรรม
กระบวนการผลิต เตรียมดินโดยการหมักทิ้งไว้แล้วนำมานวดให้เหนียว ขึ้นรูปด้วยการปั้นด้วยมือและแท่นหมุนทิ้งไว้ให้แห้งแล้วนำไปเผาที่อุณหภูมิ 750 องศา ใช้เวลาเผา 6-8 ชม. นำมาเขียนลายด้วยสีดินจากธรรมชาติ นำมาชุบเคลือบ ซึ่งน้ำเคลือบทำจากขี้เถ้าไม้นำเข้าเตาเผาอุณหภูมิสูง 1,200 องศา ใช้เวลาเผา 10-12 ชม.นำออกจากเตาเผาได้